Yazar
ibrahimkoyuncu40@hotmail.com
95 makale bulunmakatadır
+A
-A
Okunma: 760
Maalesef olay farklı gerçekleşti: 10.Kolordu Hafız Hakkı Bey komutasında Bardız’a girmesi gerekirken, Rus birliklerinin peşine takılıp Koşur istikametine yöneldi. ( 30 ve 31. Tümen). Yalnız 32. Tümen Bardız’a ilerledi. Bu hata Sarıkamış felaketine neden olan en büyük nedendir. 25 Aralık’ta Sarıkamış’ın batısında Rus ordusunun arkasına düşmesi gereken 10. Kolordu, tamamen Hafız Hakkı’nın “zafer kazanma “ ihtirası ile yolu 75 km uzattığı yetmezmiş gibi , Allahuekber dağlarını geçmeye mecbur kalmış ; fırtına ve tipiye yakalanıp çok büyük zaiyat vermiş ve zamanında Sarıkamış’a intikal edememiştir.
Ne yazık ki yine evdeki hesap çarşıya uymamıştır. Bu sapmanın başlıca sebebi Hafız Hakkı’nın ( 10. Kolordu) 25 Aralık tarihinde Sarıkamış’ta olacağı varsayımı ile Enver Paşa’nın 10. Kolordu yalnız kalmasın diye yönünü Kötek’ten Sarıkamış’a çevirmesi olmuştur. Netice olarak 10.Kolordu büyük bir zaiyatla bitkin bir şekilde ancak 29 Aralık’ta Sarıkamış’a gelebilmiştir
Saldırı 23 Aralık’ta başlıyor ama öncesinde ; 6 Aralık’ta Enver Paşa ve Otto Von Feldman Yavuz zırhlısına binerek Trabzon üzerinden Erzurum’a yola çıkıyorlar. 13 Aralık’ta Köprüköy’e ulaşıyorlar. Burada 3. Ordu Komutanı Hasan İzzet Paşa ile harekat planını yeniden görüşüyorlar. Planın amacı Ruslara süratli bir darbe indirerek bir Tanenberg yaratmak. Plan kağıt üzerinde Almanya’nın Doğu Cephesinde Rus ikinci ordusunu tamamen imha ettiği “Tanenberg Muharebesi” ne benzemektedir. Zira Batı cephesinde Rusların berkitilmiş mevzilerde direndikleri ancak açıklardan geliştirilen kuşatma ve baskınlar karşısında etkisiz kaldıkları gözlemlenmişti. Enver Paşa Rus Kafkas ordusunun zayıf ve özellikle çevirme manevralarına karşı çok hassas olduğunu biliyor ve Osmanlı birliklerinin bu zayıflığı kullanmasını planlıyordu. Haklıydı da.
Maalesef komutanların hataları yüzünden 24/25 Aralık ‘ta gerçekleştirilen taarruz neticesi Sarıkamış’ı koruyacak durumda olmayan Ruslar , gelen takviye ile taarruz edecek duruma geldiler.
Özet olarak Şayet Enver Paşa’nın emirleri yerine getirilmiş olsaydı Sarıkamış zafer olacaktı.
Lakin 10. Kolordu Komutanı Hafız Hakkı Paşa harekat planına sadık kalmamıştır. Sarıkamış Batısında Rus ordusunun arkasına düşmesi planlanan 10. Kolordu yürüyüş hedefinden saparak yolunu 75 km uzatmış ve Sarıkamış’a varmak için Allahuekber Dağlarını aşmak zorunda kalmış, bu dağlarda tipiye yakalanan birlikler büyük zaiyat verdiği gibi vakit kaybetmiştir. 10. Kolorduyu yalnız bırakmak istemeyen Enver Paşa, Kötek yönüne dönerek cephe arkasında Ruslara baskın vermesi gerekirken Sarıkamış üzerine yönelmiştir. Sarıkamış’a varması için acele ettirilen 9. Kolordu 25-29 Aralık günleri boyunca tek başına Ruslarla mücadele etmek zorunda kalmıştır. Bu tarihten sonra Enver Paşa Rusları Asıl cepheden tazyik eden 11. Kolordunun yetişmesini beklemiştir. Ancak 11. Kolordu Rusları geriye doğru sürmekte ise de kati darbeyi vuramadığından 9.ve 10. Kolordulara yardım edememiştir.
Albay Şerif Köprülü bile Sarıkamış İsimli Kitabında : “Hafız Hakkı Merhum 10. Kolordu’yu Sarıkamış’a getirmeyerek Ardahan yolunda bir Rus Liva kumandanının mahareti karşısında oyuncak oldu ve kolordusunun iki güzide fırkasını kış ortasında Allahuekber Dağları’ndan geçirmeye kalkışarak mahv ü perişan etti. “ diyecektir.
Enver Paşa, “Hafız Hakkı beni mahvettin” diyecektir.
Sarıkamış’ın en dondurucu günlerinde, Enver Paşa’nın askerlerle birlikte dışarıda “ bir çukura kıvrılmış” olarak yattığını bütün ordu bilmektedir.
General Maslofski yazılı olarak, “Türk Ordusu Enver Paşa’nın emirleri doğrultusunda hareket etseydi Sarıkamış düşerdi.” diye itirafta bulunuyor.
YORUMLAR
Henüz yorum yapılmadı,
İlk Yorum yapan siz olun...
|
Sayfalar
DUYURULAR
ARŞİV
Günlük Gazeteler